Logopeda

LOGOPEDIA

08. 02.2022r.

PROPOZYCJE ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIEPRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSKI „r” - grupa "Orzełki"

Ćwiczenia motoryki narządów mowy:

• konik – kląskanie czubkiem i środkiem języka;

• winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak jakby był windą – raz do góry, raz do dołu; • malarz – malujemy pędzlem (język) sufit (podniebienie) – zaczynamy od zębów w stronę gardła;

• młotek – wbijamy gwoździe w ścianę Zamieniamy język w młotek, który będzie wbijał w ścianę (wałek dziąsłowy) zaczarowane gwoździe (najpierw należy szpatułką lub zimną łyżeczką dotknąć podniebienia tuż za górnymi siekaczami nazywając je np.zaczarowanym miejscem lub parkingiem – w tym miejscu język powinien „przybijać” gwoździe);

• liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole przy szeroko otwartej buzi;

• żyrafa – ma długą szyję, którą potrafi wyciągnąć wysoko do góry – a jak daleko ty sięgniesz swoim językiem?;

• słoń – ma długą trąbę, którą potrafi wszędzie sięgnąć – a czy ty potrafisz dotknąć językiem ostatniego zęba na górze? ( na dole, nosa, brody, ucha itd.);

• sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż i rozciąganie języka);

• wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby

• półeczka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów;

• odrywanie językiem przyklejonego do podniebienia opłatka, andruta;

• zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka;

Ćwiczenia przygotowawcze do wywołania głoski r:

• trzepanie dywanów – szybkie, kilkukrotne uderzanie językiem o górną wargę;

• rozmowa z ufoludkiem -wypowiadanie zbitki sylabowej „lalolule” najpierw wolno, potem coraz szybciej;

• rozmowa z ufoludkiem II -wielokrotne, coraz szybsze wypowiadanie zbitki sylabowej bda bdo bde bdu bdy, pta pto pte ptu pty

• karabin maszynowy – energiczne, jak najszybsze wypowiadanie głosek „tttttttt”, „dddddddd”, „tdtdtd”, „tdntdntdn” - język powinien uderzać w „zaczarowane miejsce” - nie może dotykać zębów – przy szeroko otwartej buzi

• powtarzanie sylab: tetetetetetete, tytytytytytyty, dedede, dydydydy;

• powtarzanie zbitki sylabowej: teda-teda-teda, tede-tede, tedo-tedo, tedutedu, tedytedy;

• powtarzania zbitki sylabowej: deda-dedadeda, dede-dede, dedo-dedo, dedu-dedu, dedy-dedy;

• suszarka – mocne dmuchanie na czubek języka uniesiony do wałka dziąsłowego (zaczarowane miejsce) , aż do pojawienia się dźwięku tr;

Ćwiczenia wymowy głoski „r” w sylabach

• mały ptaszek uczy się śpiewać – powtarzanie sylab szeptem, potem głośno: la la la – trla, lo lo lo – trlo, lu lu lu – trlu, le le le – trle, ly ly ly – trly, li li li – trli;

• naśladowanie różnych odgłosów: - gra na trąbce – tra ta ta, tre te te, tru tu tu...; - karabin maszynowy – trtrtrtrtrtrtrtr; - budzik – drdrdrdrdrdrdrd; - groźny pies –

wrwrwwrwrwr; - traktor – pyr pyr pyr, tyr tyr tyr; - świnka – chrum, chrum; - ćwierkające wróbelki – ćwir ćwir; - fruwające ptaki – frr frr frr; - zatrzymanie konia – prr, prr - wrona – kra kra kra; - samochód – brum brum; - pękający balonik – trach!; - czyszczenie butów – szuru szuru - zapalanie światła – pstryk!

• Rozmowa w języku Zulu – Gula : powtarzanie sylab zawierających głoskę r: tra, tro, tre, tru, try, atra, atro, atre, atru, atry; otra, otro, otre, otru, otry; etra, etre, etru, etry; utra, utro, utru, utry; ytra, ytro, ytre, ytry, dra, dro, dre dru, dry adra, adro, adre, adru, adry, odra, odro, odre, odru, odry, edra, edre, edro, edru, edry, udra, udro, udre,udru, udry ydra, ydro, ydre, ydru, ydry ar, or, er, ur, yr ra, ro re, ru, ry

Utrwalanie prawidłowej wymowy głoski "r" w wyrazach 

trawa, trasa, tramwaj, tratwa, trampki,tran, trochę, troje, trudny, truskawka, trybuna, strażak, wiatrak, siostra, futro, jutro, lustro, patrol, wątroba, piętro, strona, opatrunek, struś, strumyk, futryna, cytryna, strych, strach, trąba kołdra, wiadro, zdrowy, biedronka, landrynki, adres, hydrant, drabina, droga, drut, drugi, drogi,druk, drobne, draka, drylownica, drań, drążek,drelich, mądry, wydry, podróż, kadra, praca, pralka, pralnia, prasa; prosty, proszę, prosiak, problem; prędko, precel, prezent, próba, próchno, oprawa, uprasowany, wyprawa brat, brama, bratki broda, broszka, brokuły, bruk, brudny, brulion bryła, bryka, brylanty ubranie, obrazek, zebra, obrona, obroża,

Życzę miłej zabawy

Pozdrawiam

Małgorzata Kozłowska

*******************************************************************************************************************************************

07.02.2022r.

PROPOZYCJE  ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU UTRWALANIE

PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK SZEREGU SYCZĄCEGO (s, z, c, dz ) - grupa "Słoneczka"

Ćwiczenia języka:

Wysuwanie języka do przodu oraz chowanie go w jamie ustnej przy szeroko otwartej buzi ( robimy półeczkę z języka);

• Kierowanie wysuniętego języka w kąciki ust – naprzemiennie język długi i wąski lub krótki i szeroki (np. Żyrafa i słoń grają w tenisa);

• Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki ( stawiamy kropkę lub chowamy całą wargę) przy szeroko otwartej buzi;

• wysuwanie i chowanie języka pomiędzy zbliżonymi zębami ( czeszemy język);

• oprzeć czubek języka o dolne zęby – język wybrzuszyć tak aby górne zęby skrobały jego grzbiet ( drapiemy koci grzbiet);

• robienie z języka rurki;

• unoszenie języka na górne zęby a następnie przesuwanie go w kierunku podniebienia miękkiego ( malowanie sufitu );

• przesuwanie językiem po wewnętrznej i zewnętrznej stronie zębów górnych i dolnych ( lakierowanie zębów );

• mlaskanie czubkiem i środkiem języka , przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi ( pokaż jak ssiesz cukierka );

Ćwiczenia warg:

• szerokie otwieranie i zamykanie ust ( śpiewak operowy );

• naprzemienne całuski i uśmiechy;

• naprzemienne robienie wesołej i smutnej miny ( kąciki ust do góry lub do dołu);

• układanie dolnej wargi na górną i odwrotnie ( chowanie wargi );

• naprzemienne przygryzanie warg górnej i dolnej zębami;

• naprzemienne zasłanianie zębów górnych i dolnych wargami;

• gwizdanie, parskanie, cmokanie;

• wymawianie z przesadną dokładnością samogłosek: a, o,e, u, y, i;

Ćwiczenia żuchwy:

• opuszczanie i zamykanie szczęki dolnej;

• poruszanie żuchwą w linii poziomej (wahadełko)

• naśladowanie żucia krowy;

Utrwalanie prawidłowej artykulacji głoski:

• Utrwalanie głoski w izolacji przy zachowaniu prawidłowego układu języka – strumień powietrza ma się wydobywać

z przodu a nie z boku ust: - syczenie do środka pustej butelki (zaklinanie węża); - popychanie „syczeniem” piłeczki pingpongowej, piórka, papierowej maleńkiej

łódeczki na wodzie; - robienie fal na wodzie w misce (marszczenie wody)

• Utrwalanie głoski w sylabach poprzez • powtarzanie sylab: Sa, so, se, su, sy asa,

aso, ase, asu, asy, osa, oso, ose, osu, osy, esa, eso, ese, esu, esy, usa, uso, use, usu,

usy ysa, yso, yse, ysu, ysy

• Utrwalanie głoski w wyrazach i wyrażeniach: Sala, sałata, sanki, samolot, samochód, sandały, sarna, sobota, sok, soda, sople, sowa, ser, seler, sukienka, surowy, suchy, sól, syrop, synek; masa, kasa, klasa, pasek, piasek, basen, fasola, osa, kosa, włosy, wąsy mięso, las, nos, kłos, pies, lis; schody, sklep, skakanka, słoma, słoik, smutny, smoła, snopek, spodek, spodnie, stół, stopa, stary, stodoła, studnia, sweter; laska, maska, deska, miska, masło, list most, sosna, pasta, miasto, pusty, usta, kapusta, sos, sasanka, suchy ser, surowy seler, samochód osobowy, strome schody, stary stół, sklep sportowy, smaczna sałata, spokojny piesek, sypki piasek, kostka masła, pusty słoik, wysoka sosna, wąski pasek, jasne włosy, sosnowe deski

• Utrwalanie głoski w dłuższych formach wypowiedzi:

Stefek ma sanki. W sklepie sprzedają sałatę. Na stole stoi słoik. Na półmisku jest mięso. Lis ucieka do lasu. Na basenie jest wesoło. Na stołku są sandały. Nad sadzawką rosną chwasty.

Życzę miłej zabawy

Pozdrawiam 

Małgorzata Kozłowska

*******************************************************************************************************************************************************

20.01.2022

Zapraszam do zabawy:

Propozycje ćwiczeń oddechowych:

1. „Dmuchawka z rękawiczki gumowej”- robimy mały otwór w kubeczku, wkładamy do otworu słomkę. Ozdabiamy paluszki rękawiczki (paluszki) wyciętymi z papieru kolorowymi kwiatki. Przymocowujemy rękawiczkę do kubeczka (brzegi) za pomocą gumki, tak, aby podczas dmuchania rękawiczka nie odpadła od kubeczka. Podczas dmuchania-ludzik z kubeczka rośnie.

2. „Statki na wodzie lub wyścigi” - przygotowujemy jedną, najlepiej dużą miskę z wodą, jedną plastikową słomkę do napoju oraz papierową łódkę składaną technika origami. Można przygotować także dwie łódki w przypadku wyścigów (tradycyjny statek z papieru). Następnie dziecko  dmucha za pomocą plastikowej słomki w papierowa łódkę, która płynie po wodzie.

3. „Zimne i gorące dłonie”. Zabawa polega na tym, że dziecko dmucha i chucha w swoje dłonie: jakby były zimne (długie dmuchnięcie), gorące (krótkie dmuchnięcia, powtarzane wiele razy). Do zabawy wprowadzany hasło słowne: „zimne dłonie”, „gorące dłonie”, a dziecko reaguje na ten sygnał. Ćwiczenie powtarzamy kilka razy.

Propozycje ćwiczeń artykulacyjnych:

Przygotowujemy się do wymowy głoski „r”; wstępna gimnastyka języka:
1. Wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów.
2.Ujmowanie brzegów języka między zęby trzonowe i delikatne żucie.
3. Robienie „łopatki” („łyżeczki”) z języka.
4. Liczenie górnych, a następnie dolnych zębów czubkiem języka.
5. Masaż języka przez wysuwanie go i wsuwanie przez lekko zbliżone zęby.
6. Unoszenie szerokiego języka za górną wargę i unoszenie szerokiego języka
za górne zęby.
7. Cofanie szerokiego języka wzdłuż podniebienia.
8. Kląskanie językiem.
9. Mlaskanie, ssanie lub naśladowanie ssania cukierka czubkiem języka.
10. Zlizywanie miodu, nutelli ze spodeczka lub z głębokiego kieliszka.
11. Odklejanie czubkiem języka z przedniej części podniebienia twardego
(wałka dziąsłowego) chrupki, opłatka, czekolady, wafelka, nutelli itp.
12. Przytrzymywanie czubkiem języka cukierka, drażetki, rodzynki itp. na
wałku dziąsłowym za górnymi zębami.
13. Parskanie wargami (motorek), parskanie z językiem wsuniętym między wargi.
14. „Rakieta” - Zdmuchiwanie małego skrawka papieru umieszczonego na czubku języka.
15. „Młotek” – szybkie wypowiadanie głoski l dotykając czubkiem języka o górny wałek dziąsłowy.
16. „Trzepanie dywanów” – szybkie i kilkukrotne uderzanie językiem o górną wargę wybrzmiewając „ly”.

Życzę miłej zabawy

Pozdrawiam

M. Kozłowsk

**************************************************************************************************************************************************************

12.04.2021

Dzisiaj przygotowałam dla Was przykłady zabaw a jednocześnie ćwiczeń logopedycznych:

• Po posiłku pozwólmy dziecku wylizać językiem talerz jak kotek. To ćwiczenie jest trochę mniej eleganckie, za to bardzo skutecznie gimnastykuje środkową część języka;
• Po śniadaniu posmarujmy dziecku wargi miodem, kremem czekoladowym lub mlekiem w proszku i poprośmy, aby zlizał je dokładnie jak miś czy kotek;
• Kiedy dziecko ziewa, poprośmy, aby ziewało jeszcze kilka razy, lub wykonało ruchy takie jak przy ziewaniu;
• Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc czubek języka ku górze;
• Przy porannym i wieczornym myciu zębów zaproponujmy dziecku liczenie zębów lub witanie się z nimi w ten sposób, aby czubek języka dotknął każdego zęba osobno;
• Podczas rysowania poprośmy dziecko, aby narysowało językiem kółko (dookoła warg) lub kreseczki (od jednego do drugiego kącika ust)
• Dmuchanie na talerz z gorącą zupą, chuchanie na zmarznięte dłonie, cmokanie, żucie pokarmów, a nawet wystawianie języka to też ćwiczenia aparatu artykulacyjnego;

Pozdrawiam sedrecznie M. Kozłowska

06.04.2021

Małgorzata Kozłowska

30.03.2021

Ćwiczenia oddechowe(wykonujemy w przewietrzonym pomieszczeniu lub na świeżym powietrzu):

- Stajemy w lekkim rozkroku. Wdychamy powietrze nosem i unosimy ręce do boku, następnie wypuszczamy powietrze buzią i opuszczamy ręce.

- Kładziemy się na podłodze. Ręce trzymamy na brzuchu, wdychamy powietrze nosem i wypuszczamy buzią. Podczas wdechu nasze ręce maja się unosić, a opadać podczas wydechu.

- Wąż – nabieramy dużo powietrza nosem i próbujemy jak najdłużej wypowiadać głoskę S. Szum wiatru – nabieramy dużo powietrza nosem i próbujemy jak najdłużej wypowiadać głoskę SZ.

- Wyścigi samochodowe - dmuchanie na papierowe kulki po wytyczonej trasie (narysowanej na podłodze lub kartce).

- Mecz piłkarski - przedmuchiwanie piłeczki pingpongowej do osoby siedzącej naprzeciwko, staramy się wbić gola w bramkę zbudowaną z klocków (bramka może być jedna, ustawiona na środku stołu lub kilka w różnych miejscach).

Ćwiczenia języka (powinny być wykonywane dokładnie i powoli przed lustrem i powtarzane przynajmniej 5 razy):

- Przy szeroko otwartych ustach policz czubkiem języka wszystkie swoje zęby.

- Wyczyść językiem zęby górne i dolne po wewnętrznej stronie.

- „Głaskanie podniebienia” czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta.

- Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/.

- Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej.

- Kląskanie językiem.

- Język wysunięty w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust.

Bajka logopedyczna

MYSZKA PEPCIA Pewnego dnia myszka Pepcia wyszła ze swej norki na poszukiwanie przygód (język wysuwamy daleko do przodu). Rozglądała się dookoła (język oblizuje szeroko otwarte usta). Poszła w lewo ( język dotyka lewego kącika warg). Popatrzyła do góry na rosnące na drzewach szyszki (język dotyka górnej wargi) i w dół na mięciutki mech (język wysunięty na brodę). W oddali słychać było odgłosy leśnych ptaków, które myszka próbowała naśladować: o Kuku, kuku, kuku – tak kukała kukułka o Huuhuu, huuhuu, huuhuu – słychać sowę o Puk, puk, puk – tak stukał dzięcioł w drzewa. Po takiej wędrówce myszka Pepcia poczuła się zmęczona i głodna, Wyjęła śniadanie z torby i zaczęła je jeść (naśladujemy ruchy żucia). Po zjedzeniu myszka oblizała wąsiki (język oblizuje górną wargę) oraz ząbki (język oblizuje górne i dolne zęby). Zrobiło się późno, więc myszka wróciła do domu. Umyła zęby (język oblizuje górne i dolne zęby) i wypłukała buzię (nabieramy do ust powietrza i poruszamy policzkami). Potem ubrała piżamkę i poszła spać (chrapiemy). 

Małgorzata Kozłowska

Przygotowane na podstawie:

Ćwiczeń stos i labiogramy czyli głoski pięknie wymawiamy, eduSensus, wyd. Young Digital Planet

Materiały własne

27.10.2020

Dzisiaj mam dla Was propozycję ćwiczeń słuchowych.

Ćwiczenia te stanowią bardzo ważną grupę ćwiczeń logopedycznych, ponieważ często opóźnienia czy zaburzenia rozwoju mowy pojawiają się na skutek opóźnień rozwoju słuchu fonematycznego/ tzw. słuchu mownego/. Stymulując funkcje słuchowe przyczyniamy się do rozwoju mowy dziecka. 

Przykłady dla dzieci młodszych: 

• Odpowiedź na pytanie co Słyszę? – dziecko siedzi z zamkniętymi oczami i nasłuchuje, rozpoznaje odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy.
• Rozpoznawanie, jaki przedmiot wydaje dźwięk? – uderzanie patyczkiem, pałeczką w szkło, fajans, metal, kamień, drewno itp. Toczenie różnych przedmiotów po podłodze / np. piłki, kasztana, kamienia/, rozpoznawanie odgłosu przez dzieci.
• Rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętym pudełku po wydawanym odgłosie – groch, kamyki, gwoździe, cukier, kasza itp.
• Uderzanie o siebie przedmiotami: klockami, łyżeczkami, garnuszkami; uderzanie łyżeczką o pustą szklankę, o szklankę z wodą, klaskanie, darcie papieru, gniecenie papieru, przelewanie wody( z wysokości, z niska), drapanie po szkle, papierze, stole.
• Rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku – miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho – głośno).
• Rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt: kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi itp.
• Rozróżnianie odgłosów pojazdów: samochodu, pociągu, motoru, traktora itp.
• Rozpoznawanie po dźwięku różnych urządzeń domowych, np. odkurzacz, mikser, suszarka, pralka itp.
• Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.

Przykłady dla dzieci starszych: 

• Wyróżnianie wyrazów w zdaniu. ( stawiamy tyle klocków, rysujemy tyle kółeczek, klaszczemy tyle razy ile słów słyszy dziecko w wypowiadanym zdaniu).
• Wydzielanie sylab w wyrazach poprzez wystukiwanie sylab, wyklaskiwanie, badanie ile razy opadnie żuchwa / na ręce/ przy wybrzmiewanie sylab.
• Nazywanie obrazków – dziecko kończy wyraz po pierwszej sylabie wypowiedzianej przez logopedę, nauczyciela, rodzica, a potem odwrotnie – dziecko zaczyna.
• Dzielenie na sylaby imion dzieci / na początku łatwych/.
• Wyszukiwanie imion dwu- i trzysylabowych.
• Wyszukiwanie słów z podaną przez rodzica sylabą.
• Rozpoznawanie określonej sylaby w rozsypance sylabowej, np. ba, pa, ta, da, la, ra.
• Wyszukiwanie imion rozpoczynających się od samogłoski, następnie od podanej spółgłoski.

Zachęcam Was do wpólnych zabaw M. Kozłowska  

26.10.2020

Kuchenne zabawy logopedyczne

Wymawianie poszczególnych dźwięków mowy jest powiązane z ruchami warg, języka, podniebienia miękkiego i żuchwy. Sprawność aparatu artykulacyjnego jest ważna dla wyrazistości naszych wypowiedzi.

Poniżej przedstawiam kilka ćwiczeń, które można wykonać razem z dzieckiem przy posiłku. Produkty, które zostały wymienione są jedynie przykładami  i można je dowolnie zamieniać w obrębie danej konsystencji czy struktury.

Zachęcam Was do wspólnej zabawy i eksperymentowania. Smacznego!

1. Gorąca zupa.

Dziecko nabiera powietrze i dmucha na gorące posiłki próbując je ochłodzić lub chucha na zimne by je ocieplić. Rodzice zwróćcie uwagę by faza wydechowa była możliwie jak najdłuższa.

2. Słodkie góry.

Smarujemy miodem, dżemem itp. górkę na podniebieniu twardym za górnymi zębami – wałek dziąsłowy. Prosimy dziecko by nie zamykając buzi zlizało produkt czubkiem języka. Możemy także ułożyć na czubku języka dziecka płatka śniadaniowego (najlepiej z dziurką). Prosimy dziecko by językiem uniosło płatek do podniebienia i przytrzymało chwilę.

3. Sprzątanie okruszków.

Wysypujemy przed dzieckiem chrupki kukurydziane, ryż preparowany, płatki śniadaniowe itp. Prosimy dziecko by czubkiem języka złapało produkt. Jeżeli dziecko radzi sobie z tym zadaniem możemy poprosić by dodatkowo językiem z np. płatkiem śniadaniowym dotykało naprzemiennie kącików ust. Można też próbować, zbierania okruszków wargami.

4.  Zjadamy bez użycia rąk.

Prosimy dziecko, aby włożyło paluszek do buzi, a następnie zjadło go bez używania rąk, przesuwając go jedynie wargami.

5. Paluszkowe wąsy.

Prosimy dziecko, ale umieściło paluszek lub długą chrupkę pomiędzy wargą górną a nosem i przytrzymało jak najdłużej.

6. Pijemy przez słomkę gęste napoje lub jogurt.

Po skończonych ćwiczeniach prosimy by dziecko dokładnie „odkurzyło”/ „umyło” językiem zęby, policzki, wargi, podniebienie twarde. Pamiętajcie o tym by przy  „sprzątaniu” buzia było szeroko otwarta.

Serdecznie pozdrawiam- Małgorzata Kozłowska